We zijn gewend om leerlingen te motiveren met cijfers, te werken met lesmethodes en grote delen van de les te besteden aan uitleg. Maar wist je dat het ook anders kan? Formatief handelen is een krachtige didactische methode om het leren van je leerlingen stapsgewijs te verbeteren. In tegenstelling tot summatieve evaluatie, waarbij de nadruk ligt op presteren, beoordelen en het toekennen van cijfers, richt formatief handelen zich op het leren, door in de les reacties te ontlokken van leerlingen en aan de hand van de behoeftes van leerlingen je les een effectief vervolg te geven.

Door formatief handelen in je lespraktijk te integreren, krijg je een beter begrip van de behoeften van je leerlingen en wat ze nodig hebben om een stap verder te komen in hun leerproces. Dit stelt je in staat om om de leerervaring van je leerlingen te verbeteren, de focus weer op leren in plaats van presteren te krijgen en leerlingen meer eigenaar te maken van hun leerproces omdat ze iedere les actief betrokken worden bij hun voortgang.

Dus waar wacht je nog op? Formatief handelen begint met een kleine stap. Ontdek vandaag nog hoe formatief handelen je kan helpen om je leerlingen te ondersteunen en te begeleiden bij het leren!

Formatief handelen komt van het Engelse ‘formative assessment’, wat zoiets betekent als ‘formatief evalueren’ en ‘vormende toetsing’ (toetsing die je vormt). De eerste mensen die dat in het Nederlands vertaalden noemden het ‘formatief toetsen’. Daar ontstonden direct allemaal misvattingen uit. Daarom is het men het ‘formatief evalueren’ gaan noemen. Toetsrevolutie is het uiteindelijk ‘formatief handelen’ gaan noemen, omdat ze de nadruk wilden hebben op het didactisch handelen en niet op het evalueren van gegevens. 

Om formatief handelen succesvol te integreren in je lessen, heb je als docent een goed begrip nodig van wat het inhoudt, moet je weten hoe je effectieve feedback kunt organiseren, moet je je flexibel in je les kunnen opstellen, moet je boven je curriculum staan, en weten hoe en wanneer je analoge en digitale tools het best kunt inzetten.